Fitness
Hoe koud voelt een ijsbad?
We deden dertig dagen lang de test en geven instructies 🧊
Nadat ik ons artikel “IJsbaden nemen: gezond en regenererend?” gelezen had, was ik zeer gemotiveerd om het zelf eens uit te proberen. Als iemand die regelmatig sport en voortdurend blootgesteld wordt aan de ziektekiemen van kleuters, wou ik uitzoeken of ijsbaden nemen mijn gezondheid en regeneratie merkbaar zou verbeteren. Daarom begon ik aan mijn persoonlijke challenge van dertig dagen.
Maar al snel zat ik met vragen: hoelang duurt een ijsbad idealiter? Hoe vaak moet ik het doen? Waar in de buurt zijn er geschikte plekjes te vinden om een ijsbad te nemen? En wanneer wordt een bad eigenlijk beschouwd als een ijsbad? Bij mijn opzoekwerk vond ik veel getuigenissen, maar nauwelijks algemene aanbevelingen. Daarom heb ik mijn eigen handleiding voor ijsbaden samengesteld op basis van heel wat verschillende artikelen, filmpjes en podcasts.
Hoelang, hoe vaak en wanneer moet je ijsbaden?
Je zonder voorbereiding onderdompelen in ijskoud water is geen goed idee. Zoals bij elke lichamelijke prikkel is het belangrijk om langzaam te wennen aan het koude water. Daarom ben ik een maand voor mijn challenge begonnen met elke dag een koude douche te nemen om geleidelijk aan de kou gewend te raken. Zo ondervond ik hoelang ik een ijsbad kon verdragen: eerst was mijn limiet zestig seconden, maar al snel kon ik die tijd gestaag verlengen. Een grote groep experts raadt af om elke dag een ijsbad te nemen. Veel mensen die ijsbaden nemen en wetenschappers raden eerder twee tot vier sessies per week aan van in totaal tien tot twaalf minuten. Ik pakte het niettemin op mijn eigen manier aan: ik wisselde dagelijks af tussen een koude douche en een ijsbad. Mijn doel was om minstens zestig seconden in het water te blijven. Alleen op zondag nam ik een pauze.
Het tijdstip van het ijsbad speelt eveneens een belangrijke rol. Aangezien er activerende hormonen als adrenaline en dopamine vrijkomen, is de ochtend of middag een bijzonder geschikt moment. Ik koos ervoor meteen na het opstaan thuis een ijsbad te nemen of tijdens mijn middagpauze naar een nabijgelegen rivier te gaan (dat is alvast een optie om een ijsbad in de buurt te nemen). Ik heb een paar keer geprobeerd om na mijn hardlooptraining in het vat met ijswater te springen, maar dat bleek extra uitdagend te zijn voor mijn lichaam. Op de een of andere manier was een ijsbad direct na de training zowel lichamelijk als mentaal extreem belastend.
Thuis een ijsbad nemen: eenvoudig en doeltreffend
Thuis ijsbaden nemen is ideaal voor wie het regelmatig wil doen. Ik besloot een regenton van driehonderd liter te kopen bij de bouwmarkt. Ik zette deze in de tuin en vulde haar voor tachtig procent met water. Dankzij het deksel kwamen er geen bladeren en dieren in terecht. De watertemperatuur werd automatisch geregeld door de koele nachten. Na zo'n twee weken ververste ik het water om de hygiëne te waarborgen.
TDaardoor werd thuis ijsbaden nemen eenvoudig, maar ik was ook op zoek naar afwisseling. Waar mogelijk probeerde ik ijsbaden te nemen in de omgeving: in rivieren, zwemvijvers of grindgroeves. Vooral op vakantie greep ik elke gelegenheid aan om het koude water in te gaan. Soms stonden mijn kinderen verwonderd toe te kijken bij het meer. Niettemin merkte ik dat de rust en vertrouwdheid van mijn tuin me vaak hielpen om de nodige mentale kracht te verzamelen. De gedachte dat ik meteen daarna weer naar mijn warme woning kon, hielp natuurlijk ook.
Van koude douches tot echte ijsbaden
De overgang van koude douches naar ijsbaden was in het begin verrassend gemakkelijk. De watertemperatuur in mijn vat lag tussen de tien en veertien graden. Dat is vergelijkbaar met de temperatuur van de douche. IJsbaden nemen in de rivier en de steengroevevijver was zelfs leuk en voelde bijna als een outdooravontuur. Maar toen de temperatuur kelderde in november werd het menens: 's Ochtends was het water vaak maar vijf graden of kouder. En alle andere wateren waren inmiddels ook erg koud.
Het water voelde nu niet meer gewoon koud, het deed pijn. Vooral op mijn huid en soms voelde ik het zelfs tot in mijn botten. Het verschil tussen een koud bad en een ijsbad was me nu wel duidelijk. Het water in mijn ijsvat had een constante temperatuur van vijf graden, 's ochtends zelfs nog iets lager. In het begin lukte het me niet langer om zestig seconden vol te houden bij zulke lage temperaturen. Vaak bleef ik er maar twintig tot dertig seconden in. Ook mentaal werd het plots een heuse uitdaging. Maar telkens opnieuw was het gevoel na het bad fantastisch, een mix van trots en een endorfinerush. Het deed me denken aan het gelukzalige gevoel na zware intervallen tijdens mijn training voor de halve marathon. Ook die uitdaging vergde toen heel wat van mijn lichaam en geest.
Over sport gesproken: op mijn sportprestaties en regeneratie hadden de ijsbaden naar mijn gevoel slechts een beperkte invloed. Na zware fiets- en hardloopsessies probeerde ik erop te letten of mijn benen de dag erna minder zwaar voelden. Ik voelde wel een effect, maar het was lang niet zo groot als ik had gehoopt. En het was ook niet zo dat mijn regeneratietijden na intensieve fitnesssessies spectaculair korter werden. Maar toch! In de dertig dagen van mijn ijsbadchallenge ben ik niet één keer ziek geweest.
Instructies voor ijsbaden – stap voor stap
Voorbereiding
- Maak van thuis ijsbaden nemen een deel van je routine.
- Hou alles paraat: handdoek, warme kleren, zwembroek.
- Doe van tevoren een warming-up, bijvoorbeeld door rustig te sporten.
Uitvoering
- Ga langzaam het water in.
- Adem rustig en gecontroleerd.
- Blijf in het water zolang het goed voelt. Hoelang moet ik in het ijsbad blijven zitten? Luister naar je lichaam.
- Kom er langzaam uit, droog je af en kleed je warm aan.
Na het ijsbaden
- Geniet van de endorfinerush.
- Controleer de waterkwaliteit regelmatig, als je thuis ijsbaden neemt.
- Hou je uitrusting bij de hand voor de volgende sessie.
Tien tips voor beginners
- Begin langzaam, bij voorkeur met koude douches.
- Spring nooit in het water, ga er langzaam in.
- Hou je hoofd en handen zo warm mogelijk, bv. met een muts.
- Zoek een rustige omgeving, bijvoorbeeld bij je thuis.
- Leg je verwachtingen niet te hoog.
- Focus op je ademhaling.
- Thuis ijsbaden nemen maakt het gemakkelijker om een routine op te bouwen.
- Af en toe wat afwisseling, zoals een ijsbad ergens in de buurt, houdt je gemotiveerd.
- Neem de tijd om je rustig af te drogen na het bad.
- Denk eraan: stromend water voelt vaak kouder aan dan stilstaand water.
Mijn conclusie
IJsbaden nemen is veel uitdagender dan ik aanvankelijk dacht. De geschikte plek om een ijsbad te nemen, of het nu thuis of in de natuur is, vormt soms al een eerste hindernis. Schommelende watertemperaturen en extreme koude kunnen ook een echte uitdaging vormen. Koudwatertherapie als vaste routine in mijn dagelijkse leven had echter heel wat positieve effecten op mij en leverde vooral ook mooie herinneringen op. Mijn conclusie luidt dan ook: ijsbaden nemen is zeker het proberen waard!